Budowa żurawia wieżowego – z czego składa się żuraw wieżowy?
Żurawie wieżowe to ogromne i złożone konstrukcje, które odmieniły budownictwo i urbanistykę. W tym artykule przyjrzymy się ich ogólnej konstrukcji i funkcjom poszczególnych elementów budowy żurawia wieżowego.
Budowa żurawia wieżowego – zacznijmy od podstawy
Żuraw wieżowy zbudowany jest z myślą o stabilnej, bezpiecznej i efektywnej pracy na placu budowy. W centrum tej konstrukcji znajduje się podstawa, czyli element, od którego zaczyna się cała budowa żurawia stacjonarnego. To właśnie od niej zależą nośność, poziomowanie i bezpieczeństwo użytkowania maszyny.
Podstawa żurawia wieżowego odpowiada m.in. za::
- stabilność – podtrzymuje ciężar całej konstrukcji żurawia, łącznie z masztem, wysięgnikiem, przeciwwagą i ładunkiem;
- rozłożenie obciążenia – przenosi siły na większą powierzchnię podłoża, ograniczając ryzyko zapadnięcia się konstrukcji;
- kotwienie – umożliwia trwałe zakotwiczenie żurawia do fundamentu betonowego;
- poziomowanie – wymaga precyzyjnego wypoziomowania przed montażem całej konstrukcji.
Wybór odpowiedniego typu podstawy, np. ramy krzyżowej z balastem lub kotwy fundamentowej, musi uwzględniać rodzaj żurawia, przewidywany udźwig oraz warunki gruntowe. Niedopasowanie podstawy do wymagań technicznych może skutkować nieprawidłową pracą żurawia lub zagrożeniem dla bezpieczeństwa na budowie. Montaż i demontaż podstawy należy powierzać wyłącznie wykwalifikowanym ekipom, posiadającym doświadczenie w pracy z tak dużymi maszynami.
Zobacz naszą ofertę: Sprzedaż żurawi wieżowych
Budowa żurawia stacjonarnego – wieża / maszt
Wieża stanowi pionową, kratownicową konstrukcję, która zapewnia żurawiowi wysokość roboczą oraz pełni funkcję nośną. Na maszcie osadzone są wysięgnik, kabina operatora i inne kluczowe elementy konstrukcji żurawia. Budowa żurawia wieżowego wymaga zastosowania masztu o odpowiednich parametrach wytrzymałościowych, przystosowanego do pracy w warunkach dynamicznych obciążeń.
Maszt ma zwykle formę wielosegmentowej kolumny, którą reguluje się wysokość w zależności od potrzeb konkretnej budowy. Segmentowa konstrukcja ułatwia montaż, demontaż i transport. Jego kratownicowa forma gwarantuje dużą sztywność przy stosunkowo niskiej masie własnej. Wieża żurawia może być dodatkowo wzmacniana odciągami, które stabilizują konstrukcję przy silnych wiatrach lub dużych obciążeniach. Może być montowana zarówno na podłożu stacjonarnym, jak i na podwoziu przejezdnym – wszystko zależy od typu i przeznaczenia żurawia.
Wysięgnik / ramię robocze żurawia
Najbardziej charakterystycznym elementem budowy żurawia wieżowego jest wysięgnik. Jest to poziome ramię, które odpowiada za podnoszenie i przemieszczanie ładunków na odległość. Wysięgnik montowany jest na szczycie wieży, a jego długość można modyfikować, w zależności od typu żurawia, dopasowując do specyfiki placu budowy. Główne funkcje i znaczenie wysięgnika to:
- zasięg operacyjny – umożliwia pracę żurawia w dużym promieniu od jego osi pionowej;
- podnoszenie ładunków – odpowiada za transport pionowy i poziomy materiałów budowlanych;
- ruch obrotowy – dzięki mechanizmowi obrotu możliwe jest precyzyjne manewrowanie ładunkiem wokół całego obszaru roboczego;
- przeciwwaga – zainstalowana po przeciwnej stronie wysięgnika utrzymuje równowagę całej konstrukcji;
- modułowość – wysięgniki nowoczesnych żurawi są często wielosegmentowe, co umożliwia ich indywidualną konfigurację.
Wysięgniki dzielą się na dwa główne typy:
- wodzakowe – z poruszającym się po ramieniu wózkiem;
- wychylne – z elementem chwytnym, zamontowanym na końcu wysięgnika.
Wybór konstrukcji zależy od oczekiwanego zasięgu, rodzaju transportowanych ładunków oraz warunków przestrzennych na placu budowy.
Zobacz naszą ofertę: Wynajem żurawi wieżowych
Co znajduje się w kabinie operatora żurawia?
Kabina operatora żurawia to centrum dowodzenia, z którego steruje się wszystkimi funkcjami urządzenia. Wyposażenie kabiny musi umożliwiać precyzyjne manewrowanie żurawiem i zapewniać bezpieczeństwo oraz komfort pracy operatora.
Wyposażenie kabiny operatora obejmuje:
- sterowniki – joysticki lub dźwignie służące do sterowania ruchem wysięgnika, obrotu żurawia, podnoszenia ładunku i jazdy po torowisku;
- fotele – ergonomiczne, często regulowane, które zapewniają komfort pracy operatora;
- pulpity sterownicze – z miernikiem obciążenia, wiatromierzem, obrotomierzem, wskaźnikami pozycji;
- systemy komunikacji – np. interkomy i radiotelefony do kontaktu z sygnalistą / hakowym;
- systemy bezpieczeństwa – czujniki przeciążenia, blokady, alarmy, wskaźniki granicznych położeń;
- elementy komfortu – ogrzewanie, klimatyzacja, rolety, wentylacja, izolacja akustyczna;
- inne – wycieraczki, lusterka, gaśnice i miejsce na dokumentację techniczną.
Odpowiednie wyposażenie kabiny operatora ma bezpośredni wpływ na sprawność operacyjną i bezpieczeństwo jego pracy.
Mechanizm obrotu żurawia
Mechanizm obrotu to jeden z podstawowych elementów budowy żurawia wieżowego, który umożliwia przemieszczanie ładunku w różnych kierunkach bez konieczności przesuwania całej konstrukcji. W żurawiach górnoobrotowych mechanizm ten umieszczony jest na szczycie wieży i obraca jedynie wysięgnik oraz przeciwwysięgnik. W modelach dolnoobrotowych natomiast znajduje się u podstawy i odpowiada za obrót całej wieży wraz z ramieniem roboczym i platformą balastową.
Mechanizm obrotu zazwyczaj składa się z silnika, reduktora oraz kolumny obrotu. Jego działanie umożliwia precyzyjne manewrowanie ładunkami nawet w trudnych warunkach przestrzennych. Stosuje się go nie tylko w żurawiach wieżowych, ale także w konstrukcjach samojezdnych i gąsienicowych. W każdym przypadku prawidłowo działający mechanizm obrotu znacząco zwiększa możliwości operacyjne żurawia i usprawnia transport materiałów na placu budowy.
Wciągarka żurawia
Wciągarka odpowiada za pionowy transport ładunków, a w zależności od konstrukcji może również umożliwiać ich przemieszczenie w poziomie. Występują różne rodzaje wciągarek, w tym linowe i łańcuchowe, z napędem elektrycznym, hydraulicznym lub ręcznym. Ich lokalizacja na ramie żurawia, która może być stała, przesuwana albo przejezdna, wpływa na sposób i zakres ich wykorzystania na placu budowy.
Wciągarki znacząco różnią się od klasycznych wciągników, które działają wyłącznie w pionie. Wciągarki to bardziej zaawansowane mechanizmy, które umożliwiają również naciąganie lin oraz przesuwanie ładunku w poziomie, co rozszerza możliwości operacyjne żurawia. Znajdują zastosowanie nie tylko w żurawiach wieżowych, ale również w żurawiach samochodowych i gąsienicowych. Ich sprawność techniczna oraz odpowiedni dobór do charakterystyki konstrukcji mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo i wydajność pracy na każdej budowie.